به چه اطلاعاتی نیاز دارید؟
هزینه اخد جواز کسب
در دنیای پویای تجارت و صنعت، دریافت جواز کسب یا پروانه کسب، به منزله گام نخست در مسیر راه‌اندازی یک کسب‌وکار موفق و قانونی است. اهمیت داشتن این مجوز به دلیل ضوابط و قوانین نظارتی است که اطمینان حاصل می‌کنند فعالیت‌ها در چهارچوب قوانین و مقررات کشور و با رعایت اصول بهداشتی، امنیتی و سایر استانداردهای لازم انجام شوند.
تفاوت جواز کسب با پروانه کسب
در ایران، “جواز کسب” و “پروانه کسب” هر دو به معنای یک نوع مجوز رسمی هستند که به شخص یا شرکت اجازه می‌دهد فعالیت‌های تجاری یا صنفی خود را به صورت قانونمند انجام دهد. هر دو عبارت به صورت مترادف استفاده شده و اشاره به مدرک قانونی دارند که توسط سازمان‌ها و نهادهای دولتی مانند اتاق اصناف ایران، ادارات صنعت، معدن و تجارت، و شهرداری‌ها صادر می‌گردد و برای راه‌اندازی، اداره و یا توسعه یک کسب و کار ضروری است.
پروانه کسب توسط چه مرجعی صادر می‌شود؟
امروزه با وجود دولت الکترونیک، دادخواست‌های دادگاه نیز از طریق ثبت سامانه‌ای انجام می‌پذیرد. بنابراین ما با ثبت درخواست در سامانه در زمینه‌های گوناگون روبرو هستیم. درخواست‌ها در ابتدا از طریق سامانه با بارگذاری مدارک انجام می‌گیرد؛ ولی در ادامه پرونده فیزیکی نیز لازم است.
اتحادیۀ صنفی مرجعی است که بررسی و صدور جواز کسب را بر عهده دارد. درصورتی‌که در شهرستان اتحادیه صنفی وجود نداشت، شهرداری متصدی این امر است و گروه مربوطه در شهرداری نسبت به آن اقدام می‌کند. البته این اتحادیۀ صنفی بر اساس نوع فعالیت و هر صنف متفاوت خواهد بود.
هر کسب‌وکاری بر اساس نوع فعالیت خود باید به دستگاه و ارگان مربوطه مراجعه کند. مثلاً برای ثبت نام پروانه کسب در حوزه کود شیمیایی لازم است به اتحادیه جهاد کشاورزی مراجعه شود. در ابتدا مدارک و درخواست در سامانه بارگذاری شده و کارشناس موظف است ظرف ۱۵ روز رد درخواست یا نقص آن را بگوید. درصورتی‌که تمامی مراحل به‌خوبی پیش رود و جواز موردنظر صادر شود، دو نوع خواهد بود:
- جواز دائمی (۵ ساله)
- جواز موقت (۱ ساله)
پروانه کسب توسط همین اتحادیه‌های صنفی تعویض و تمدید می‌شود. واحدهای صنفی با پرداخت مالیات، عوارض شهرداری، تأییدیه وزارت بهداشت برای مواد خوراکی، آشامیدنی و بهداشتی.
برای گرفتن جواز کسب به کجا مراجعه کنیم؟
برای ثبت نام جواز کسب، ابتدا باید درخواست خود را از طریق سامانه درگاه ملی مجوزها به نشانی www.g4b.ir ثبت کنید. سپس از طریق گزینه “تکمیل درخواست سامانه پیشخوان مجوزها”، ثبت نام خود را در سامانه ایرانیان اصناف به نشانی www.iranianasnaf.ir تکمیل نمایید.
لازم به ذکر است که همه درخواست های مربوط به تمدید، تغییر رسته، تغییر نشانی و تغییر مالکیت پروانه کسب نیز با استفاده از این دو سامانه انجام می پذیرد.
مراحل گرفتن جواز کسب در درگاه ملی مجوزها
برای درخواست جواز کسب در درگاه ملی مجوزها، صاحبان کسب و کار باید سلسله مراحل رسمی و قانونی را طی کنند که آنها را شرح می دهیم:
- ۱- ثبت نام و احراز هویت
پس از ورود به سامانه، با فشار دادن دکمه ورود که در قسمت بالا سمت چپ سایت قرار دارد، وارد پنجره خدمت دولت هوشمند می شوید. برای اولین بار، باید با وارد کردن شماره همراه، کد ملی و تاریخ تولد، احراز هویت خود را تکمیل نمایید. در دفعات بعدی، احراز هویت تنها به کمک شماره همراه انجام خواهد شد.
- ۲- جستجوی کسب و کار
برای ارسال درخواست مجوز مورد نظر، به کمک نوار صفحه اصلی، کسب و کار خود را جستجو کنید. سپس از میان نتایج جستجو، کسب و کار مورد نظرتان را به صورت دقیق انتخاب کنید.
- ۳- ارسال درخواست مجوز
با ورود به صفحه راهنمای دریافت مجوز، می توانید شرایط لازم، مدارک مورد نیاز، استعلامات، مجوزهای پیش نیاز، زمان لازم برای صدور مجوز، مدت اعتبار و هزینه ها را مشاهده کنید. در پایین ترین قسمت صفحه، روی دکمه “درخواست مجوز” کلیک کنید.
- ۴- ورود اطلاعات مربوط به کسب و کار
پس از تایید اقرار و تعهد الکترونیکی، فرم جدیدی نمایش داده می شود که باید در آن کد مالیاتی، شماره همراه مخصوص کسب و کار و کد پستی محل کسب و کار خود را وارد نمایید. بعد از ورود کد پستی، نشانی مریوط به آن نمایش داده می شود که در صورت درست بودن، ادامه دهید. برای احراز نشانی، مامور پست ظرف مدت ۴۸ ساعت به محل کار شما مراجعه می کند.
- ۵- استعلامات پایه
استعلام های پایه شامل بدهی مالیاتی، گواهی صلاحیت بهداشتی، وضعیت نظام وظیفه و … از طریق همین درگاه و به صورت خودکار گرفته می شود. در صورت تایید این استعلام ها، به درگاه تخصصی مجوز مورد نظر منتقل می شوید. توجه داشته باشید که خودتان باید روی دکمه ورود به درگاه تخصصی کلیک کنید.
- ۶- ورود به درگاه تخصصی
درگاه تخصصی مجوز، همان سایت سازمان صادرکننده مجوز مورد نظر شما است. در این سایت، بقیه مراحل مانند استعلام های تخصصی، پرداخت هزینه های لازم، آزمون، مصاحبه و بازدید را طی خواهید کرد. مجوز نهایی به صورت الکترونیک و غیرحضوری صادر و به پروفایل شما ارسال می شود.
انواع مختلف جواز کسب
جواز کسب یا پروانه کسب به عنوان مجوز رسمی برای انجام فعالیت‌های صنفی شناخته شده و طبق نوع و ماهیت کسب و کار، به چند دسته تقسیم می‌شود. در ادامه، به توضیح هر کدام می‌پردازیم:
- جواز کسب تولیدی
مجوزی مخصوص کارگاه‌ها و کارخانه‌های تولیدی است که کالاها یا محصولات را تولید و آماده عرضه به بازار می‌کنند. مثال: کارخانه‌های تولیدی، کارگاه‌های نجاری و تولید لباس یا پوشاک.
- جواز کسب توزیعی
این نوع مجوز برای واحدهایی که در حوزه فروش و توزیع کالا فعالیت می‌کنند صادر می‌شود، این فعالیت‌ها می‌توانند به فروش مستقیم به مشتریان یا توزیع عمده محصولات به فروشگاه‌ها مربوط باشد. مثال: فروشگاه‌های زنجیره‌ای، داروخانه‌ها و فروشگاه‌های لوازم التحریر.
- جواز کسب فنی
این دسته از مجوزها به مشاغلی تعلق می‌گیرد که خدمات فنی و تعمیرات را ارائه می‌دهند و از مهارت یا تخصص ویژه‌ای در حوزه کاری خود بهره‌مند هستند. مثال: تعمیرگاه‌های خودرو، مراکز خدمات کامپیوتر و تلفن همراه، تکنسین‌های لوازم خانگی.
- جواز کسب خدماتی
این جواز برای بخش وسیعی از مشاغل که فروش کالا نداشته و خدمات غیرفنی به مردم ارائه می‌دهند، صادر می‌شود. مثال: سالن‌های زیبایی و آرایشگاه‌ها، مراکز خدمات شستشو و نظافت، رستوران‌ها.
برای دریافت هر یک از این جوازهای کسب، باید از ضوابط و قوانین مربوط به هر صنف پیروی کرد و تمامی شرایط لازم، از جمله شرایط مکانی، بهداشتی، ایمنی و سایر استانداردهای مربوطه را برآورده ساخت. همچنین ممکن است نیاز به اخذ مجوزهای دیگری از سازمان های مربوطه مانند سازمان محیط‌زیست، آتش‌نشانی و یا وزارت بهداشت باشد.
مدت زمان گرفتن جواز کسب
زمان لازم برای گرفتن جواز کسب می‌تواند متغیر باشد و به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل شامل نوع مجوز درخواستی، کامل بودن مدارک ارائه شده توسط متقاضی، شرایط خاص هر دستگاه اجرایی مربوطه، و تعداد درخواست‌های موجود در صف بررسی می‌شود.
به طور کلی، فرآیند دریافت جواز کسب اینترنتی، می‌تواند از چند روز کاری تا چندین هفته یا حتی ماه طول بکشد. برخی از جوازهای کسب ممکن است در کوتاه‌ترین زمان ممکن صادر شوند، مخصوصاً اگر متقاضی قبلاً کلیه استعلام‌های لازم را از مراجع ذیربط دریافت کرده باشد. اما در مواردی که مراحل بیشتری برای استعلام یا بررسی‌های تخصصی نیاز است، ممکن است مدت زمان گرفتن پروانه کسب طولانی تر شود.
برای اطمینان، می توانید زمان لازم برای صدور مجوز را در صفحه راهنمای کسب و کار مورد نظر، در درگاه ملی مجوزها مشاهده کنید. همچنین مهم است که تمام مدارک و اطلاعات درخواست‌شده به صورت کامل و دقیق تهیه و ارائه شوند تا از تاخیرهای غیرضروری در فرآیند صدور مجوز جلوگیری شود.
اما درصورتی‌که این درخواست پروانه کسب رد شود، آیا می‌توان شکایت کرد؟ درواقع پرسش اصلی این است تنها یک‌بار و توسط یک گروه موردبررسی قرار می‌گیرد؟
در صورت رد درخواست توسط اتحادیه و پس از ابلاغ این نظر به متقاضی، متقاضی باید ظرف ده روز اعتراض خود را نسبت به رد درخواست به سمع و نظر گروه برساند. در واقع، واحد گروه نظارت، مرجعی است که باید شکایت را نزد آنان برد. گروه نظارت موظف است ظرف مدت یک ماه نظر خود را اعلام دارد. نظر گروه نظارت در این خصوص دیگر قابل شکایت نیست.
مدارک لازم برای اخذ جواز کسب
- تصویر کارت ملی و شناسنامۀ متقاضی
- سند مالکیت یا اجاره‌نامه رسمی یا عادی یا اسناد سایر عقود ناقله و قراردادهای منعقده.
- صاحب سند عادی باید دارای تعهدنامه‌ای باشد که نمایشگر پذیرش مسئولیت او است.
- برای مکان‌های تجاری یا اداری یا کارگاهی می‌توان جواز کسب گرفت.
- دریافت گواهی اداره امور مالیاتی مبنی بر پرداخت بدهی‌ها ضرورت دارد.
- گواهی پایان خدمت، گواهی معافیت دائم، گواهی اشتغال به تحصیل، گواهی معتبر مبنی بر داشتن معافیت پزشکی از حوزۀ نظام‌وظیفه و دفترچۀ آماده‌به‌خدمت بدون مهر غیبت در مدت اعتبار.
- کارت معاینه پزشکی و گواهی صلاحیت بهداشتی در خصوص مکان فعالیت و کالا و محصولات بخصوص (محصولاتی مانند خوردنی، آشامیدنی یا آرایشی)
- گواهی عدم سوءپیشینه و صلاحیت فردی انتظامی.
- گواهی عدم اعتیاد به مواد مخدر
- گذراندن دوره‌های آموزشی تحت نظر گروه نظارت الزامی است.
- گواهینامۀ فنی
- ارائۀ سوابق کاربری تجاری، اداری یا کارگاهی محل واحد صنفی.
- کپی گواهی تحصیلی
- عکس پرسنلی
- فیش‌های واریزی برای اتحادیه صنفی
شرایط دریافت جواز کسب
- برای صدور گواهی موردنظر از واحد صنفی معرفی‌شده بازدیدی به عمل خواهد آمد.
- خریدوفروش پروانه کسب ممنوع است.
درصورتی‌که خواهان انتقال، اتحادیه باشد، مثلاً از یک اتحادیه به اتحادیه‌ای دیگر، باید جواز و پروانه منتقل‌کننده را باطل و جواز جدید به نام منتقل الیه – درصورتی‌که شرایط را داشته باشد- صادر نماید.
- حتماً مرکزی که برای آن واحد اختصاص داده‌شده بر اساس سیاست‌نامه‌های توزیع و تولید کالا باشد.
- افرادی که پروانهۀ کسب دارند، می‌توانند به اداره واحد صنفی اقدام به معرفی مباشر کنند.
- صاحب پروانۀ کسب و مباشر هر دو موظف به رعایت وظایف قانونی هستند.
- صاحب پروانۀ کسب می‌تواند اقدام به عزل و یا تغییر مباشر کند.
- اگر مباشر تعیین شود، لازم است بین مباشر و فردی که از صنف جواز دارد قرارداد نوشته شود.
- برای فردی که به‌عنوان مباشر انتخاب می‌شود، کارت مباشرت صادر می‌شود.
- دارا بودن جواز کسب به معنی پیروی دارنده از قوانین و چهارچوب‌ها است.
- شخص خود مورد تائید و صالح است و محل کار او نیز همین‌طور است.
استعلام جواز کسب با کد ملی
استعلام جواز کسب، امکان بررسی وضعیتِ قانونی کسب و کارها را برای نهادهای حقوقی، مشتریان و سایر ذینفعان فراهم می‌آورد. استعلام پروانه کسب، اطلاعاتی درباره مجوز شامل تاریخ اعتبار، شناسه صنفی، رسته، مکان، نوع و وضعیت پروانه کسب در دسترس قرار می دهد.
سامانه استعلام جواز کسب ایرانیان اصناف، که با نشانی iranianasnaf.ir/forms/public/nationalcodeinquiry قابل دسترسی است، به کاربران این امکان را می‌دهد که با وارد کردن کد ملی صاحب جواز کسب، یا در برخی موارد شناسه ملی شرکت، اطلاعات مرتبط با پروانه کسب مورد نظر را استعلام نمایند.
تمدید جواز کسب
صاحب پروانۀ کسب باید پیش از به پایان رسیدن مدت جواز خود نسب به تمدید آن اقدام کند. برای تمدید جواز باید جواز کسب قبلی را به علاوه ۶ قطعه عکس ارائه دهید. همچنین مالیات و دارایی دو سال قبل را پرداخت کرده باشید و مدارک آن را تسلیم کنید. در ضمن همراه داشتن مدارک هویتی و کپی قبض تلفن نیز برای تمدید پروانه کسب الزامی است. در ضمن در صورت وجود هرگونه تغییر در مدارک هویتی باید کپی مدارک خود را تحویل دهید.
مراحل تمدید جواز کسب
صاحبان جواز کسب در صورتی جواز آنها موقت باشد و اگر:
- تقاضای دائمی شدن جواز را داشته باشند.
- تقاضای تمدید اعتبار موقت آن را داشته باشند.
طبق مراحل زیر عمل نمایند:
- به درگاه ملی مجوزها مراجعه نموده و تقاضا را ثبت کنند.
- از طریق سامانه ایرانیان اصناف، ثبت نام جواز کسب را پیگیری کنند.
- یک سری فتوکپی و کارت پایان خدمت یا معافیت پزشکی و …
- عکس
- یک سری فتوکپی پشت‌ورو از کارت ملی و تمام صفحات شناسنامه
- ارائۀ تائید کد پستی
