به چه اطلاعاتی نیاز دارید؟
هزینه ثبت انواع شرکت
انواع شرکت ها در کشور ما در گروههای مختلفی قرار میگیرند که هر کدام از آنها با توجه به شرایط و قوانینی که دارند، با اهداف خاص تجاری یا ارائه خدمات تشکیل میشوند.
در واقع شرکتهای مختلف با همکاری چندین نفر تاسیس میشوند و بهطور معمول هر فرد با توجه به آوردهای که در هنگام اخذ قرارداد ارائه میدهد، تعهداتی را در قبال سود و زیان شرکت بر عهده میگیرد.
تقسیم بندی انواع شرکت ها
براساس قانون تجارت کشور، ایجاد یک شرکت یعنی قراردادی که بر طبق آن سود حاصل از سرمایه بین شرکا تقسیم میشود اما انواع شرکت ها بر چه اساسی تقسیمبندی میشوند؟ باید این را در نظر داشته باشید که انواع مختلف شرکتها را بهطور کلی براساس نوع خدمات و فعالیتی که انجام میدهند در گروههای مختلفی دستهبندی میکنند.
از همین رو زمانی که افراد قصد تشکیل یک شرکت را داشته باشند، با در نظر گرفتن اهداف مورد نظر خود، باید نسبت به دریافت اطلاعاتی درباره انواع شرکتها و شرایط مورد نیاز برای هر کدام اقدامات لازم را انجام دهند. برای طبقهبندی شرکتهای تجاری با توجه به معیارهای متفاوت و خاصی که تعریف میشود، قانون تجارت انواع شرکت ها در ایران را در دستههایی به شرح زیر قرار میدهد:
شرکت با مسئولیت محدود
یکی از انواع شرکت ها که با عنوان مسئولیت محدود شناخته میشود، نوعی مجموعه با اهداف تجاری است که بین ۲ یا چند نظر تشکیل شده و بدون نیاز به تقسیم سهام، هر فرد مطابق با سرمایه اولیه خود مسئول بخشی از تعهدات شرکت است.
یکی از رایجترین شرکتهایی که در ایران تاسیس میشود، با مسئولیت محدود است که البته مزایای زیادی را برای افراد بهدنبال دارد و معمولا با استقبال زیادی مواجه میشود. از سوی دیگر در میان تمام شرکتها، بهطور معمول نمونههایی با نام مسئولیت محدود را بهعنوان شرکتهای خانوادگی نیز میشناسند و شرایط مناسبی را برای ثبت دارند.
حداقل سرمایه مورد نیاز برای تاسیس این نوع شرکت مبلغ زیادی نیست و از طرفی بهدلیل اینکه تنها با حضور ۲ شریک هم میتوان آن را تشکیل داد، در ایران به یکی از شرکتهای کاربردی و مناسب تبدیل شده است.
باید این را هم در نظر داشته باشید که معمولا برای تشکیل شرکت های با مسئولیت محدود، افراد باید مراحلی را در دنبال کنند که به شرح زیر هستند:
- ثبت شرکت در اداره ثبت شرکتها
- تنظیم قرارداد و امضاء
- تایید و پرداخت میزان سرمایه شرکت
یکی از نکات مهم در رابطه با این شرکتها، درج عنوان مسئولیت محدود در کنار نام مجموعه است زیرا در غیر این صورت، امکان دارد که بهعنوان یکی دیگر از انواع شرکت ها شناخته شود و مجبور به تابعیت از قوانین دیگری شوید.
شرکت سهامی
در میان انواع شرکت ها، معمولا قوانین و مقررات کاملتر و بیشتری برای تاسیس شرکتهای سهامی در نظر گرفته میشود که شامل قوانینی در رابطه با تشکیل، اداره و خاتمه فعالیت آنها است.
ایجاد و تشکیل شرکت سهامی در هر کشوری متفاوت بوده و بستگی به قوانین مصوب همان منطقه دارد. برطبق ماده ۲۰ قانون تجارت در ایران، شرکتهای سهامی به مواردی گفته میشود که سرمایه موجود در آن به سهام تقسیم شده است.
در یک دستهبندی کلی، انواع شرکت ها با عنوان سهامی را در دو گروه عام و خاص قرار میدهند که در عین وجود شباهتهای زیادی که با هم دارند، بهدلیل برخی تفاوتها معمولا هر کدام از آنها کاربرد خاصی را ارائه میدهند که به شرح زیر است:
شرکت سهامی خاص
یک نوع از شرکت های تجاری با نام سهامی خاص معروف است که در آن تمام سرمایه هنگام تاسیس بهطور کامل از سوی شرکا تامین میشود که باید حداقل ۳ نفر حضور داشته باشند. سایر افراد برای اینکه بتوانند سهام این نوع شرکت را در اختیار داشته باشند، تنها از طریق تنطیم صورتجلسه ورود به مجموعه و انتقال سهام، قادر به انجام این کار میشوند.
از میان انواع شرکت ها، معمولا شرکتهای سهامی خاص از نظر فعالیتهای خود دارای محدودیتهایی هستند اما میتوان برای موضوعات متنوع و مختلفی این نوع از شرکتها را تاسیس کرد.
یکی از بهترین مزایایی که برای این نوع از شرکتها در نظر گرفته میشود مربوط به این است که در زمان برگزاری مناقصهها و مزایدههای مختلف یا دریافت تسهیلات بانکی، شرکتهای سهامی خاص بهترین نوع شناخته میشوند، دیگر مزایا عبارتاند از:
- سهولت نقلوانتقال سهام
- تجمع سرمایههای کوچک
- تعیین هیئت مدیره در شرکت سهامی خاص
با در نظر گرفتن این موارد، بسیاری از افرادی که در کشور قصد ثبت شرکت را دارند، معمولا به سراغ مراحل مورد نیاز برای دریافت مجوز تاسیس شرکت سهامی خاص میروند.
شرکت سهامی عام
از دیگر انواع شرکتها که بهصورت سهامی در نظر گرفته میشود، باید به نمونههای سهامی عام اشاره کرد که بخشی از سرمایه توسط موسسین تامین خواهد شود و قسمتی دیگر از آن را با پذیرهنویسی و فروش سهام به مردم تامین میکنند.
موسسین شرکتهای سهامی عام تنها حق دارند به میزان ۲۰ درصد از سهام شرکت را در اختیار داشته باشند و مابقی سرمایه که شامل ۸۰ درصد میشود را بعد از گرفتن مجوزهای مورد نیاز به عموم مردم عرضه میکنند. باید این را در نظر داشته باشید که سهامداران باید ۳۵ درصد از سرمایه اولیه که بر عهده آنها قرار گرفته است را بهصورت نقدی ارائه دهند و نسبت به پرداخت مابقی آن نیز ارائه تعهد الزامی است.
افرادی که بهدنبال تاسیس شرکت سهامی عام هستند، در ابتدا نیاز به دریافت مجوز از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار دارند و از طرفی حضور حداقل ۳ نفر برای تشکیل مجموعه لازم است. مدارکی که برای این ثبت نوع شرکت باید ارائه داد شامل اظهارنامه، اساسنامه، گواهی تعهد پرداخت کلیه سهام، صورتجلسه انتخاب مدیران، روزنامه رسمی و اعلامیه پذیرهنویسی است.
شرکت تضامنی
یکی دیگر از انواع شرکت ها برای انجام امور تجاری بین ۲ یا چند نفر تحت عنوان تضامنی شکل میگیرد که مسئولیتهای زیادی را برای افراد حاضر در این مجموعه بهوجود میآورد. در همین راستا، اگر سرمایه و داراییهای شرکت برای پرداخت بدهیها کافی نباشد، هر کدام از شرکا مسئول پرداخت تمامی این بدهیها هستند.
با توجه به این موضوع، تنها در صورتیکه الزام قانونی برای ثبت شرکت با عنوان تضامنی وجود داشته باشد، افراد نسبت به اجرای مراحل مورد نیاز اقدام میکنند و از طرفی نام یکی از شرکا هم در عنوان اصلی ذکر میشود.
برای تشکیل شرکت تضامنی بیشتر شخصیت و اعتبار شرکا حائز اهمیت است و معمولا قوانین تجارتی خاصی برای تشکیل مجموعههایی با عنوان تضامنی در نظر گرفته میشود که عبارتاند از:
- در هنگام تشکیل این نوع شرکت، تمام سرمایه نقدی و غیرنقدی باید ارائه شود.
- منافع هر فرد باید به نسبت سهم بین شرکا تقسیم شود؛ مگر اینکه ترکیب اساسنامه چیزی غیر از این باشد.
- در انواع شرکت ها با نام تضامنی باید شخصی عنوان مدیریت را بر عهده بگیرد که میتواند از بین شرکا یا خارج از این افراد تعیین شود.
- مطابق با قانون تجارت، در شرکت تضامنی هیچکدام از شرکا قادر نیستند سهم خود را به فرد دیگری انتقال دهند مگر اینکه رضایت تمام سهامداران وجود داشته باشد.
شرکت تعاونی
از میان انواع شرکت ها در ایران، برای تعریف مجموعههایی با عنوان تعاونی به این مورد اشاره میکنند که شرکتهایی با این نام در میان افراد یک صنف یا اشخاصی که دارای منافع مشترکی هستند، تشکیل میشود.
باید این را در نظر داشته باشید که شرکت تعاونی براساس نوع فعالیت به دو دسته کلی تقسیم میشوند که هر کدام از آنها فعالیتهای خاصی را دنبال میکنند و به شرح زیر هستند:
- شرکت تعاونی تولید: معمولا این مدل از شرکتها فعالیتهایی در زمینه کشاورزی، ساختوساز، دامپروری و مواردی شبیه به اینها دارند.
- شرکت تعاونی مصرف: این شرکتها در زمینه فراهمکردن کالا یا ارائه خدمات مورد نیاز برای اعضا، فعالیتهای خود را دنبال میکنند که براساس قوانین برای مدتی نامحدود و بهمنظور برطرفکردن نیازهای مشترک اعضای تعاونی و بهبود بخشیدن وضع اجتماعی آنان تشکیل میشوند.
در یک تقسیمبندی دیگر، براساس نوع عضویت، شرکتهای تعاونی را با عنوان عام و خاص نامگذاری میکنند. در تعاونیهای عام، همه افراد میتوانند عضو شوند اما در موارد خاص کارگران، کشاورزان، کارمندان یا دیگر گروههای جامعه عضویت دارند.
بهمنظور تاسیس یکی از انواع شرکت ها با نام تعاونی، افراد باید شرایط مورد نیاز را در نظر بگیرند که مهمترین موارد به شرح زیر است:
- تابعیت ایرانی
- عدم ممنوعیت قانونی
- متعهد شدن در برابر رعایت مقررات اساسنامه شرکت
- خرید حداقل سهامی که در اساسنامه ذکر شده است
- عدم عضویت افراد در تعاونیهای مشابه
شرکت نسبی
زمانی که درباره انواع شرکتها صحبت میکنیم، باید اشارهای هم به شرکتهای نسبی داشته باشیم که برای انجام امور تجارتی و با نام خاصی بین ۲ یا چند نفر تشکیل میشود. هر کدام از شرکا در شرکت نسبی، متناسب با سرمایهای که در ابتدا برای شروع بهکار شرکت صرف میکنند، صاحب مسئولیت هستند.
شباهتهای زیادی بین شرکتهای تضامنی و نسبی دیده میشود اما عمده تفاوت آنها در هنگام پرداخت بدهیها است. به این صورت که در شرکت نسبی نیازی نیست که هر کدام از شرکا تمام بدهی را بپردازند بلکه هر فرد براساس مقدار سهام خود، مسئولیت پرداخت بخشی از این مبلغ را بر عهده دارد.
یکی دیگر از تفاوتها در این رابطه است که در شرکتهای تضامنی، اموال شخصی شرکا هم مد نظر است و در زمان بدهی، امکان مراجعه به این اموال بدون محدودیت وجود دارد. این در حالی است که در انواع شرکتها با عنوان نسبی، برای دسترسی به اموال شرکا جهت وصول بدهیهای شرکت، تنها میتوان به اندازه سهام فرد این کار را انجام داد.
در شرکت نسبی باید یک نفر از میان افراد شرکت یا خارج از آن بهعنوان مدیر تعیین شود که البته براساس قوانین تجارت، هیچگونه مسئولیت مدنی و جزایی برای او پیشبینی نشده است.
شرکت مختلط سهامی
از انواع شرکت ها که برطبق قانون تحت نامی مخصوص و بین عدهای از شرکای سهامی و یک یا چند نفر ضامن تشکیل میشود را مختلط سهامی میگویند.
به افرادی که سرمایه آنها بهصورت سهام یا قطعات مساوی و همارزش در آمده و از طرفی نیز تعیین مسئولیت این شرکا به میزان سرمایه وابسته باشد، شرکای سهامی گفته میشود. شاید این سوال در ذهن شما شکل بگیرد که چه کسی شریک ضامن است؟ به شریکی میگویند که سرمایه خود را بهصورت سهام درنیاورده باشد و مسئولیت تمامی بدهیهای شرکت را بر عهده دارد.
در مواردی که تعداد شرکای ضامن در یک شرکت مختلط سهامی زیاد باشد، مسئولیت آنها در برابر طلبکاران و روابطی که در قبال یکدیگر دارند، مطابق با قوانین شرکت تضامنی خواهد بود.
یکی دیگر از نکاتی که باید در خصوص شرکتهای مختلط سهامی مد نظر قرار دهید، مربوط به این است که براساس قانون تجارت و اجرای ماده ۱۶۳، در نام شرکت باید اسم مختلط سهامی و حداقل یکی از شرکای ضامن قید شود.
شرکت مختلط غیرسهامی
برای تشکیل شرکتهای مختلط غیرسهامی نیز بهطور معمول حضور یک یا چند شریک با مسئولیت محدود و همچنین یک یا چند شریک ضامن الزامی خواهد بود که روابط آنها مطابق با اساسنامه است.
افرادی که نیازمند سرمایه اولیه برای تشکیل شرکت و کارآفرینی هستند، این امکان را دارند که بعد از پیداکردن شخص مورد نظر و در صورت برخورداری از شرایط لازم، در تاسیس و ساخت شرکت مختلط غیرسهامی با او شریک شوند.
با در نظر گرفتن این مسئله که چنین شرکتی هیچگونه سهامی را منتشر نمیکند، در هنگام تعیین نام شرکت باید عنوان مختلط غیرسهامی قید شود که بهعنوان یکی از مهمترین شرایط در نظر گرفته میشود.
در رابطه با وظیفه شرکا در برابر بدهی نیز توجه به این نکته ضروری است که شرکای با مسئولیت محدود، تنها به میزان سرمایهای که برای افتتاح مجموعه ارائه میدهند، در برابر بدهیهای شرکت مسئول هستند. از سوی دیگر، افرادی که با عنوان شرکای ضامن در انواع شرکتها با نام مختلط غیرسهامی حضور دارند، باید مسئولیت پرداخت تمامی بدهیهای شرکت را بر عهده بگیرند.
جمعبندی
برای معرفی انواع شرکت ها در کشور، باید به مواردی همچون مسئولیت محدود، سهامی خاص و عام، نسبی، تضامنی و برخی موارد دیگر اشاره کرد که هر کدام از آنها برای انجام امور خاصی شکل میگیرند.
بهطور کلی قوانین و شرایط مختلفی برای ثبت و تاسیس یک شرکت در نظر گرفته میشود که از میان تمامی انواع آنها، شرکتهای با مسئولیت محدود و سهامی خاص بیشترین کاربرد را در ایران دارند.