قانون نشانه های جغرافیائی
قانون نشانه های جغرافیائی به دلیل ضرورت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی برای همگام شدن با کشورهای توسعه یافته نیاز به قانون نشان جغرافیایی داشتیم. در سال ۱۳۸۳ مجلس شورای اسلامی قانون نشان جغرافیایی را تصویب نمود.
معاهده بین المللی موجود در این زمینه لیسبون می باشد. ایران به این معاهده پیوسته است. اخیرا رویه ثبت بین المللی نشان جغرافیایی نیز پیش بینی شده است.
ثبت نشان جغرافیایی
ثبت نشان جغرافیایی به عنوان یکی از اموال فکری که حتی جنبه ملی آن بسیا زیاد است در ایران مورد حمایت قرار گفته است. قانون حمایت از نشان جغرافیایی که در ۱۶ ماده نوشته شده می گوید ثبت آنها باید در مرکز مالکیت معنوی انجام شود.
البته تفاوتی که بین نشان جغرافیایی با علامت تجاری وجود دارد این است که حمایت قانونی از آنها نیازمند ثبت نشان جغرافیایی نیست. در صورتی که برای حمایت قانونی از علامت تجاری باید مورد ثبت واقع شود. قطعا پس از ثبت در ایران باید برای ثبت بین المللی آن اقدام شود.
ثبت اظهارنامه نشان جغرافیایی
اولین گام پس از مشاوره و بررسی اینکه آیا نشان مورد نظر قابل ثبت است یا خیر این می باشد که، ثبت اظهارنامه نشان جغرافیایی انجام بدهیم. متقاضی ثبت می تواندهر شخص و گروههائی از این اشخاص که در مکان جغرافیائی مندرج در اظهارنامه به تولید کالا مذکور در آن مشغولند.
البته هر مرجع صالحیتدار در امر تولید، توزیع و سیاستگذاری کالای مورد ثبت فعالیت دارد می تواند برای ثبت اظهارنامه نشان جغرافیایی اقدام نماید. پس از درج مشخصات متقاضی و کالای مورد نظر باید هزینه های ثبت اظهارنامه را به سازمان پرداخت نمایید تا بررسی صورت گیرد.
قانون حمایت از نشان های جغرافیایی
قانون حمایت از نشان های جغرافیایی در سال ۱۳۸۳ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و موجب شده تا در ابتدا از نشانهای جغرافیایی در ایران حمایت صورت گیرد و سپس به حمایت بین المللی بیانجامد.
با وجود قانون حمایت از نشان های جغرافیایی سوهان قم، زعفران قائنات، رطب مضافتی بم و بسیاری از نشانهای جغرافیایی دیگر به ثبت بین المللی به نام ایران رسیده اند. در صورتی که کالا یا خدمات شما با محل آن ارتباط ویژه ای دارد حتما برای ثبت نشان جغرافیایی اقدام نمایید.
آیین نامه اجرایی قانون حمایت از نشانه های جغرافیایی
آیین نامه اجرایی قانون حمایت از نشانه های جغرافیایی با هدف کمک به فرایند اجرایی و افزایش آگاهی متقاضیان از جریان ثبت نشان جغرافیایی ایجاد شده است. با توجه به این آیین نامه هزینه های ثابت و متغییر اداری مشخص گردید و مدت زمان ثبت تعیین شده است.
اما آیین نامه اجرایی قانون حمایت از نشانه های جغرافیایی دارای کااستی هایی است که تراکم تقاضای ثبت را مورد توجه قرار نداده است. از این رو افزایش هزینه های اداری و طول مدتی که ذکر نموده کارایی نداشته و باید با یک متخصص در ثبت نشان جغرافیایی مشورت کنید.
تعریف نشان جغرافیایی
- ماده ۱ – اصطلاحات به‌کاربرده شده در این قانون دارای معانی زیر می‌باشند:
الف – نشانه جغرافیائی نشانهای است که مبدأ کالائی را به قلمرو، منطقه یا ناحیه‌ای از کشور منتسب می‌سازد.
مشروط بر این که کیفیت و مرغوبیت،شهرت یا سایر خصوصیات کالا اساساً قابل انتساب به مبدأ جغرافیائی آن باشد.
- ب – کالا، یعنی هرگونه محصول طبیعی و کشاورزی و یا فرآورده‌های آن یا صنایع دستی و یا تولیدات صنعتی.
- د – تولیدکننده یعنی هر شخصی که به تولید و فرآوری محصولات کشاورزی دامی و غذایی یا ساخت و تولید ابزار صنعتی و مصنوعات دستی اشتغال دارد.از مواد طبیعی به‌منظور تولید بهره‌برداری می‌کند یا در تجارت محصولات مذکور فعالیت می‌کند.
حمایت از قانون نشانه‌های جغرافیائی
ماده ۲ – هر شخص یا هر گروه ذی‌نفع می‌تواند به‌منظور مطالبه ضرر و زیان ناشی از آنها در دادگاه اقامه دعوی نماید:
- الف – معرفی و انتساب غیرواقعی و گمراه‌کننده مبدأ جغرافیایی کالا.
- ب – هرگونه استفاده از نشانه‌های جغرافیایی که مطابق ماده (۱۰ مکرر)
کنوانسیون پاریس مصداق رقابت نامشروع باشد.
- ماده ۳ –
الف – نشانه جغرافیائی اعم از اینکه ثبت شده یا نشده باشد اگر دارای شرایط بند (الف) ماده (۱) باشد، مورد حمایت قرار می‌گیرد.
ماده ۴ –
- نشانه‌های جغرافیایی هم نام اگر واقعی و منطبق با موازین بند الف به طور مساوی مورد حمایت قرار می‌گیرند.
ماده ۵ – نشانه‌های جغرافیائی زیر مورد حمایت نیستند:
- الف – نشانه‌هائی که با تعریف بند (الف) ماده (۱) منطبق نباشند.
- ب – نشانه‌هائی که برخلاف موازین شرعی، اخلاق حسنه و یا نظم عمومی باشند.
- ج – نشانه‌هائی که در کشور مبدأ خود حمایت نمی‌شوند. حمایت از آنها متوقف شده است یا متروک گردیده‌اند، در چارچوب معاهداتی که کشور ایران به آنها ملحق شده است.
ماده ۶ – هرشخصی که مرتکب اعمال مندرج در ماده (۲) شود :
- خسارت به جزای نقدی از ده میلیون (۰۰۰ ۰۰۰ ۱۰) ریال تا پنجاه میلیون(۰۰۰ ۰۰۰ ۵۰) ریال.
- حبس تعزیری از نود و یک روز تا شش ماه و یاهر دومجازات محکوم خواهد شد.
ثبت نشانه‌های جغرافیائی
ماده ۷ – اظهارنامه ثبت نشانه جغرافیائی، توسط اشخاص زیر به سازمان ثبت
- اسناد و املاک کشور تسلیم می‌شود.
ماده ۸ – موارد زیر باید در اظهارنامه قید شود:
- الف – نام، نشانی، تابعیت و سمت قانونی تسلیم کننده.
- ب – نشانه جغرافیائی که ثبت آن درخواست شده است.
- ج – مکانی که نشانه جغرافیائی به آن مربوط است.
- د – کالائی که نشانه جغرافیائی به آن مربوط است.
- هـ – کیفیت، مرغوبیت، شهرت و سایر خصوصیات کالائی که نشانه جغرافیائی
برای آن به‌کار می‌رود.
تبصره – هزینه‌های ثبت اظهارنامه از متقاضی ثبت دریافت خواهد شد.
ماده ۹ – نحوه و مراحل ثبت اظهارنامه در ماده ۹ مفصلا برسی شده است.
ماده ۱۰ – تولیدکنندگان درصورت تحقق شرایط زیر مجازند از نشانه‌های جغرافیایی ثبت شده استفاده کنند:
- الف – کالا دارای کیفیت، مرغوبیت، شهرت و سایر خصوصیات مذکور در گواهینامه ثبت مربوطه باشد.
- ب – محل فعالیت تولیدکننده منطقه جغرافیایی مذکور در گواهینامه ثبت باشد.
ماده ۱۱ – هر ذی‌نفع یا مقام صلاحیتدار می‌تواند موارد زیر را از دادگاه بخواهد:
ابطال ثبت نشانه جغرافیائی که شرایط مقرر در ماده (۵) درمورد آن رعایت نشده است.
ماده ۱۲ – سازمان ثبت اسناد می‌تواند درصورت وجود اشتباهات شکلی به اطلاع ذی‌نفع می رساند. پس از بررسی دلائل و مدارک مستند نسبت به تصحیح اشتباه تصمیم‌گیری و اقدام کند.
ماده ۱۳ – رسیدگی به اختلافات باید به دادگاه ارجاع شود در صلاحیت دادگاه عمومی و انقلاب تهران می‌باشد.
ماده ۱۴ – از ثبت هر علامت تجارتی برای کالایی که به‌طور غیرواقعی منسوب به مبدأ جغرافیایی شده است. موجب گمراهی عموم نسبت به مبدأ اصلی کالا می‌گردد خودداری می شود . هر ذی‌نفع می‌تواند ابطال ثبت اینگونه علامت‌های تجارتی را از دادگاه بخواهد.
استثنائات نشان جغرافیایی
ماده ۱۵ – استثنائات مربوط به استفاده کننده قبلی:
- الف – این قانون مانع از استفاده مستمر یا مشابه از نشانه جغرافیائی برای کالا و خدمات متعلق به کشور دیگرنخواهد بود.به شرط آنکه حداقل ۱۰ سال قبل از این قانون با حسن نیت استفاده کرده باشند.
- ب – هرگاه حقوق مربوط به علامت تجارتی ازطریق استفاده با حسن نیت تحصیل شده باشد. چنانچه موارد مذکور قبل از تاریخ اجرای این قانون یا قبل از حمایت از مبدأ جغرافیائی در کشور مبدأ باشد، این قانون به قابلیت ثبت یا اعتبار ثبت علامت تجارتی، یا حق استفاده از علامت تجارتی براساس این که این علامت تجارتی عین یا مشابه نشانه جغرافیائی است، لطمه‌ای وارد نخواهد کرد.
- ج – این قانون درمورد نشانه جغرافیائی متعلق به کشور دیگری برای نوعی کالاها یا خدمات که عین واژه متداول در زبان رایج در ایران به‌عنوان نامی متداول برای آن کالاها و خدمات باشد قابل اعمال نخواهد بود.
- هـ – این قانون به هیچ وجه به حقوق اشخاص درخصوص استفاده از نام خود یا نام سلف خود در تجارت لطمه‌ای نخواهد زد. به استثناء مواردی که نام مذکور به طریقی استفاده شود که سبب گمراهی عموم گردد.
در صورت نیاز به مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر با مشاورین دادمهر تماس حاصل فرمایید.